Kijken in Samber en testen in Soon

Vrijdag 1 maart

In ons vorige verslag schreven we dat we vrijdag naar Soon zouden gaan om de pomp te gaan testen. Dat ging vrijdag niet door. Charles, die mee zou gaan kon op het laatste moment niet. Hij had een belangrijke bespreking op zijn werk en ja dat gaat uiteraard voor. We schuiven Soon door naar de zaterdag. Dat geeft ons dus een onverwachte vrije dag. Die hebben we hier nog niet veel gehad, dus zoeken we snel een invulling. We hebben gehoord dat er grote veranderingen in kampong Samber zijn geweest. Daar zou met ondersteuning van de overheid een boulevard en een vissershaven zijn aangelegd. Jantinus is wel vaker in Samber geweest, ik ook voor mij was het de laatste keer in 2015. Ik herinner me nog dat we toen met mijn ouders mijn zus en onze partners daar hebben geluncht op een boomstam op het strand. Wij vonden het een prachtige kampong zo direct aan zee. De traditionele vissersboten in het water en wat huisjes op palen boven het water. Een prachtig traditioneel vissersdorp.

In Samber aangekomen, zien we gelijk dat het aanblik van het traditionele verdwenen is. Wij vonden het zonde om te zien. Een betonnen steiger die de zee inloopt. Een betonnen boulevard langs de zee. Allemaal heel netjes, keurig gemaakt. Kitscherige lampen als decoratie helemaal van hier. En trap naar een uitzichtpunt over de aanlegsteiger. Het is er allemaal. Een man legt me uit dat de aanlegsteiger gemaakt is om lokale vissers te laten aanmeren om hun Tonijn hier te lossen. Bij de steiger is een opslag gebouwd waar vis kan worden ingevroren. De man zegt dat dit een corporatie is. We hopen maar dat dat zo is en dat de lokale vissers allemaal van deze faciliteiten kunnen profiteren. Mooi vinden wij het niet en eigenlijk ook zonde van het mooie dorp. Maar aan de andere kant de wereld staat hier natuurlijk ook niet stil en er hebben hier veel mensen werk aan gehad. En ook in Nederland zijn achteraf gezien mooie authentieke gebouwen in dorpen en steden verdwenen. Daarvoor is vaak een strakke en moderne (niet altijd mooie) aanblik voor teruggekomen. Dus we besluiten dat we er niks van vinden, maar hopen dat ze hier ergens ooit nog een kampong overhouden alla Orvelte…

We drinken kopje koffie in het Sentra Kuliner Ikan. We drinken een lekker kopje Garuda koffie. Jantinus deelt wat door mijn moeder gebreide poppetjes uit. Die worden overal met een glimlach ontvangen. Daarna lopen we nog even iets verder in het drop in. Daar zie we gelukkig ook nog paalwoningen en is gelukkig niet al het authentieke verdwenen. We spreken nog even kort met een oude vrouw die nog wat woorden Nederlands kent. We maken nog wat foto’s en video’s helaas hangen er donkere wolken aan de lucht. Na een uurtje rijden we weer een stukje terug naar Biak. We stoppen nog even op een plek waar we Samber nog in de verte kunnen zien liggen. Hier maken we snel wat foto’s. Ondertussen belt Charles dat zijn bespreking klaar is. De mensen van de school in Maryendi zijn bij hem op kantoor langs geweest. Ze vertellen Charles dat ze het toiletgebouw hebben schoongemaakt en dat ze graag materialen willen hebben om met het opknappen van het toiletgebouw te beginnen. Ons bezoek afgelopen week heeft kennelijk wel geholpen. Charles wil graag materialen gaan kopen en ze die middag nog naar Maryendi brengen. We zeggen dat we weer naar Biak rijden en met Charles de materialen gaan kopen. Onderweg rijden we langs Urfu. Daar stoppen we ook even om te kijken hoe de opknapwerkzaamheden van het toiletgebouw daar gaat. Als we het schoolplein oprijden zien we al stof uit het toiletgebouw komen. Daar wordt duidelijk gewerkt. We nemen snel een kijkje en inderdaad de oude dichtgestorte waterbak is weer open gewerkt en het puin wordt uit het toiletgebouw verwijderd. Dat gaat daar mooi. Inge regelt verder de renovatie hier, we zullen haar doorgeven dat het voorspoedig verloopt. We gaan snel door naar Biak stad. We pikken Charles op en gaan naar bouwmarkt Horukie. Onderweg begint het te regenen en als ze bij Horukie zijn is het een tropische bui geworden waarbij grote hoeveelheden water naar beneden valt. Omdat we voor toiletgebouwen triplexplaten nodig zijn moeten we de bui afwachten. De platen mogen niet nat worden, want daar kunnen ze niet tegen.Na een uurtje kunnen we met de platen, verf, kwasten en rollers en ander materiaal naar Maryendi. Bij de school van Maryendi aangekomen zien we gelijk dat het gebouwtje schoongemaakt en opgeruimd is. Er is een timmerman gevonden die de werkzaamheden kan uitvoeren. We zijn dit keer blij verrast. We nemen met Charles, het schoolhoofd en de timmerman nogmaals door wat er allemaal moet gebeuren. Hoewel de school inmiddels uit is en er geen kinderen meer in de klassen zitten. Spelen er wel rond het schoolplein wat kinderen. Het schoolhoofd roept wat over het schoolplein heen en daar komen de kinderen aanrennen. Ze krijgen de opdracht van het schoolhoofd om de triplexplaten van de auto te halen. Even later zien we de kinderen die stuk voor stuk naar de school brengen. Ik vind het een grappig gezicht. Als we weer willen vertrekken, geven de verf en kwasten aan het schoolhoofd. Charles rijdt in zijn auto voorop. Nog voor we het dorp uit zijn realiseert Jantinus zich dat hij een koppeling in de tas met verfspullen heeft gedaan die voor het project in Soon is. Snel draaien wij de auto en rijden terug. We halen de koppeling en rijden het dorp weer uit. Net buiten het dorp zien we de auto van Charles half in de berm staan. Hij had gezien dat wij gedraaid waren en wilde achter ons aan. Toen hij zijn auto probeerde te draaien zakte hij door waarschijnlijk wat afbrekend koraal in de berm weg. Met als resultaat dat hij de berm niet meer uit kon komen. Jantinus en ik kunnen hem gelukkig uit de berm drukken. Het scherpe koraal had ook voor een gat in de band van de auto van Charles gezorgd. Charles stapt snel in en rijdt naar de dichtstbijzijnde banden reparatie shop. Die is te vinden bij pasar Darfuar. Daar pompen ze de band weer op. Zoeken het lek en met een prop is de band weer luchtdicht en klaar voorgebruik. Daarmee is deze dag weer goed gevuld geweest. Wij gaan ons klaar maken voor onze testdag in Soon.

Zaterdag 2 maart

Zaterdag gaan we dan naar kampong Soon. In deze kampong is een bron, een reservoir en een leidingnet met huisaansluitingen. De pomp die bij de bron stond het helaas de capaciteit niet om het water van de bron naar het reservoir in de kampong te pompen. Hier zijn we vorige week ook geweest en hebben we beloofd dat we met onze pomp gaan testen of we water van de bron naar het waterreservoir in de kampong kunnen krijgen. We hadden gezien dat er bij de bron een reservoir is waar de pomp in kan en dat er een tyleenleiding van de bron naar boven lag. Voor de test hadden we 250 meter elektrakabel nodig, wat tyleenkoppelingen en aanverwant materiaal nodig. Om 9 uur is Charles bij ons hotel en dan vertrekken we ook meteen. Het regent de hele morgen al. Dat is jammer, maar we zetten wel door. Het is ongeveer 45 minuten rijden. In het dorp aangekomen worden we eerst bij de Kepala kampong verwacht. Dit het hoofd van de kampong. Zonder zijn of haar toestemming kun je eigenlijk niks beginnen. We hadden hem de vorige keer niet gesproken, dus we praten hem nu even bij. Hij vindt het een goed plan en gaat met ons en nog een aantal mannen richting het reservoir van waar we naar beneden moeten naar de bron. Bij het reservoir aangekomen laden we de spullen uit. De elektra aansluiting die ooit was gemaakt voor de pomp die hier eerder had gestaan is verdwenen. We begrijpen van de bewoners dat de elektriciteitsmaatschappij de meter heeft weggehaald, nadat er niet voor de elektra was betaald. Om te testen vragen we bij een huis in de buurt of we daar voor onze test elektra mogen gebruiken. Dat mag en we testen daar gelijk even of er stroom is. Dat is er gelukkig.We gaan met een aantal mannen uit het dorp, de materialen en de pomp richting de bron. Onderweg wordt de 250 meter elektrakabel uitgerold. Als we bij de bron zijn gaan we de pomp eerst testen zo’n 5 meter boven de waterbak bij de bron. We willen weten of de pomp water kan aanzuigen op die afstand. We sluiten de inlaat en de uitlaat aan op de pomp en we steken de stekker in het stopcontact. De pomp begint te draaien maar er komt geen water. Mogelijk heeft de pomp het lastig met het aanzuigen van water omdat de aanvoerleiding nog gevuld is met lucht. We besluiten de aanvoerleiding te vullen met water. Omdat we geen emmers bij ons hebben, wordt er wat bamboe gekapt. De bamboe wordt gevuld met water en die gieten we weer leeg in de aanvoerleiding. We testen weer en weer geen water. We besluiten de aanvoerleiding bij de bron af te vullen. Omdat we door te taalbarrière niet helemaal duidelijk kunnen maken wat we willen klim ik zelf op de bak van de bron om de aanvoerleiding bij de bron te vullen. Als die vol is wordt de leiding weer naar de pomp gebracht en starten we de pomp voor de derde keer. Weer geen water. Onze conclusie, deze pomp kan geen water aanzuigen bij een aanzuigdiepte van 5 meter. We brengen de pomp naar de bak van de bron. De inlaat zit nu direct naast het reservoir van de bron. We sluiten de leidingen weer aan en starten de pomp. Nu komt er gelijk water uit de uitvoer. De druk lijkt goed. We sluiten de uitlaat aan op de bestaande leiding richting het waterreservoir in boven in de kampong. We zien als we naar boven lopen op verschillende plekken lekkages in de leiding. Als mensen hier het bos in gaan hebben ze vaak een parang (machete) bij zich. Daarmee slaan ze links en rechts langs het pad waar ze lopen. Om planten weg te slaan en te zien waar ze lopen. Hier is in de loop van de jaren de tyleenslang regelmatig geraakt gezien de lekken. Onze bedoeling was al om de tyleenbuis te gaan vervangen voor een iets andere maat, maar voor de test is dat nog niet nodig. De lekken dichten we provisorisch met tape. De druk blijft hoger op de heuvel goed. Maar de lekken blijken te erg. We ontdekken dat op meerdere plaatsen de leiding helemaal door is. We hadden extra koppelingen meegenomen en daar waar dat kon hebben we daarmee de leidingen weer aan elkaar kunnen zetten. Maar het aantal breuken blijkt te groot. Halverwege de heuvel moeten we tot de conclusie komen dat daar de druk van het water nog genoeg is, maar we zullen vandaag geen water in het reservoir in de kampong krijgen. We stoppen de test en weten voor nu even genoeg. Als we later in het hotel zijn bespreken we onze bevindingen. We komen na een nacht slapen tot de conclusie dat we dit project niet mee draaiende kunnen krijgen tijdens ons verblijf. We stellen een aantal voorwaarden op waaraan voldaan moet worden door de bewoners van de kampong voordat wij daar definitief een pomp gaan plaatsen.

• Bij de bron loopt nu te veel water weg, wij gaan zorgen dat de bewoners cement krijgen om de gaten waar het bron water wegloopt te dichten.
• Er moet een bak op het reservoir bij de bron gebouwd worden waarin de pomp kan staan. Deze moet afgesloten kunnen worden. Wij zorgen voor de materialen
• Er moet weer een elektra aansluiting komen voor enkel de pomp en de elektra moet betaald worden. Dit moet de kampong zelf regelen
• Er moet een nieuwe tyleenleiding gelegd worden ver van het pad naar de bron om lekkages door parang gebruik te voorkomen. Wij zorgen voor de tyleenleiding
• Er wordt door ons een pomp gekocht en geïnstalleerd door Charles, als wij in Nederland zijn.

Deze voorwaarden en in deze volgorde. We hoeven zelf niet op Biak te zijn om dit te realiseren. Maar deze voorwaarden moeten wel gesteld en afgevinkt zijn. We kennen de mentaliteit hier inmiddels een beetje. En die is hier vaak, een beetje aan de voorwaarden voldoen is ook voldoen aan de voorwaarden. Zo werken wij niet. Daarvoor kosten dit soort projecten ook hier te veel geld. We gaan dus zien wanneer dit project verder kan. Wij hopen dat wanneer we hier een volgende keer weer zijn dat we bij een draaiende watervoorziening gaan kijken. Maar we houden er ook rekening mee dat we tegen die tijd zelf de laatste zetjes moeten geven om het toch te laten slagen. Ons streven blijft om water in kampong Soon te brengen. De termijn waarin dat gaat gebeuren ligt in de handen van de bewoners van Soon.

Jantinus en Mark

Wil je ook bijdragen dat kan! Gebruik daarvoor de donatie link. Je kan zelf een bedrag invullen.

Donatie link

of door onderstaand rekeningnummer te gebruiken:

NL27 RABO0394857178 t.n.v. Stichting Hati Bersatu (Let op! Een nieuw rekeningnummer)

Heb je vragen? Stel ze ons via: jantinusweggemans@hotmail.com